Cây Lát Hoa – Chukrasia tabularis

Đặc điểm, ý nghĩa, công dụng, kỹ thuật trồng và cách chăm sóc cây lát hoa – Chukrasia tabularis

I. Đặc điểm của cây lát hoa – Chukrasia tabularis

Cây thuộc loại gỗ họ xoan, có tên trong khoa học là Chukrasia tabularis. Tại Việt Nam, cây Lát Hoa – Chukrasia tabularis được xếp vào danh sách cây gỗ nhóm 1. Tuy nhiên căn cứ theo việc nghiên cứu, tìm hiểu về gỗ Lát, các chuyên gia nhận định gỗ Lát có mấy loại, tên gọi khác nhau tùy theo từng vùng miền, nhưng theo cách phân biệt của các chuyên gia thì Gỗ Lát Hoa, gỗ Lát Chun, gỗ Lát Mặt Quỷ là cùng một loại, chúng đều có những đặc tính giống nhau. Do cách hiển thị vân, thớ gỗ khác nhau, về cách xẻ gỗ thuận vân hay xoắn vân khi thi công nên có các tên khác nhau.

Cây lát hoa – Chukrasia tabularis làm cây bóng mát

1. Nguồn gốc và phân bổ của cây lát hoa – Chukrasia tabularis

1.1 Nguồn gốc của cây lát hoa – Chukrasia tabularis: Châu Á

1.2 Cây lát hoa – Chukrasia tabularis được phân bổ ở đâu?

Cây lát hoa – Chukrasia tabularis phân bổ rộng rãi ở Bangladesh, Campuchia, Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanmar, Sri Lanka, Thái Lan, Việt Nam. Cũng được nhân giống trồng ở nhiều nước khác như Cameroon, Costa Rica, Nigeria, Puerto Rico, Nam Phi, và Hoa Kỳ

Cây lát hoa – Chukrasia tabularis khi trưởng thành có thể cao tới 30m

2. Đặc điểm hình thái của cây lát hoa – Chukrasia tabularis

Giống cây lát chun – Chukrasia tabularis có những đặc điểm nổi bật như:

Lát hoa – Chukrasia tabularis có thân thẳng, khi trưởng thành có thể cao 30 m, đường kính thân lên tới cả 100 cm

Bề mặt vỏ cây lát hoa – Chukrasia tabularis có màu nâu gỉ hoặc là nâu đậm, vết nứt sâu, và những vết sần, bên trong vỏ cây màu đỏ. ngọn cây lát hoa lan rộng.

Cây sở hữu đôi lá chét từ 7 đến 10 lá thường mọc gần đối hoặc cách xa đối, đôi lá có thể dài từ 10cm đến 12 cm, có độ rộng tối đa là 6 cm.

Lá cây lát hoa – Chukrasia tabularis có hình mũi mác hay hình xoa, đầu lá luôn có mũi nhọn

Lá kép lông chim 1 lần chẵn, cuống chung dài 30-40 cm, hình xoan hay mũi mác, đầu có mũi nhọn

Hoa của cây lát hoa – Chukrasia tabularis thường có hình chùy ở phần cùng của cành, luôn mọc theo hướng thẳng, đài có lông, tràng 5 cánh xòe rộng, mép cuốn lại, phủ lông mịn ở mặt ngoài

Cây ưa sáng, mọc chậm, lúc nhỏ chịu bóng

Tái sinh hạt tốt

Cây lát hoa – Chukrasia tabularis là cây ưa sáng và sống lâu năm

3. Đặc điểm sinh thái của cây lát hoa – Chukrasia tabularis

Cây lát hoa – Chukrasia tabularis giống được trồng phổ biến ở nhiều cánh rừng của Việt Nam, có tốc độ phát triển trung bình.

Cây ưa sáng sống lâu, giai đoạn non ưa bóng, sinh trưởng nhanh tới 5 tuổi, từ tuổi thứ 6 trở đi sinh trưởng trung bình tới chậm.

Phân bổ tự nhiên ở rừng hỗn giao lá rộng thường xanh hoặc rụng lá, cũng thường rải rác ở thảm thực vật thưa thớt.

Cây có khả năng phát triển trong đất rất axit và rất kiềm.

Cây ưa đất tơi xốp, ẩm, nhiều mùn và không thể phát triển trong bóng râm. Đặc biệt phát triển tốt trên đất feralit, phát triển trên đá mẹ Granit, đá vôi

Độ cao phân bổ từ 300 – 1600 m núi đất tới núi đá vôi.

4. Cây lát hoa – Chukrasia tabularis giống có mấy loại?

Có 2 loại cây lát hoa – Chukrasia tabularis chính. 1 là lát hoa, 2 là lát xoan

Cây lát hoa – Chukrasia tabularis giống có nhiều loại và giá trị chất lượng gỗ khác nhau. Phổ biến nhất gồm các loại sau:

Giống cây lát chun – Chukrasia tabularis: Có thể ứng dụng làm đồ nội thất như giường, tủ, bàn ghế…

Cây lát hoa – Chukrasia tabularis: Có đường vân gỗ mềm mại, màu nâu đỏ ánh hồng đẹp mắt.

Cây lát xoan – Chukrasia tabularis: Làm nguyên liệu trong xây dựng, đồ gia dụng.

Cây gỗ lát Nam Phi – Chukrasia tabularis: Có vân thưa, độ dẻo dai tốt, chống mối mọt.

Hiện nay ở Việt Nam có 2 loại chính là cây lát hoa – Chukrasia tabularis và lát xoan. Nhưng trên thực tế trồng có kinh tế nhất vẫn là loại cây giống lát hoa – Chukrasia tabularis.

II. Ý nghĩa và công dụng của cây lát hoa – Chukrasia tabularis

1. Ý nghĩa cây lát hoa – Chukrasia tabularis trong phong thủy

Cây lát hoa – Chukrasia tabularis tạo cảnh quan đẹp

Cây lát hoa – Chukrasia tabularis là cây bóng mát thường được trồng làm cảnh quan công viên, đường phố… Cây lát hoa còn được đánh giá tốt về chất lượng gỗ của cây. Gỗ cây lát hoa có thể làm đồ nội thất như cửa lớn, cửa nhỏ, của sổ, sàn, tấm trang trí hay làm dụng cụ âm nhạc, đóng tàu, bàn, ghế, bột giấy…

2. Công dụng của cây lát hoa – Chukrasia tabularis

Hiện giống cây lát hoa – Chukrasia tabularis được ứng dụng vào những lĩnh vực như sau:

2.1 Cây lát hoa – Chukrasia tabularis trồng để làm rừng phòng hộ

Trong quá trình phát triển thì loài cây này có thân thẳng và có gốc to vững chắc vì vậy sức chống chịu được gió bão tốt, thường được dùng để trồng ở nhiều khu vực thường xuyên có gió bão, đặc biệt là vùng miền Trung. Nhưng cũng vì gốc lớn nên chỉ có thể trồng ở các vỉa hè to, các công viên, …

Cây lát hoa – Chukrasia tabularis là loại cây phủ xanh đất trống đồi trọc, chống xói mòn đất rất tốt. Nó còn có tác dụng bảo vệ môi trường sinh thái và cải tạo cảnh quan môi trường

2.2 Cây lát hoa – Chukrasia tabularis làm đồ nội thất

Gỗ của cây lát hoa – Chukrasia tabularis làm trang trí nội thất hoặc đồ gỗ mỹ nghệ

Gỗ của cây lát hoa – Chukrasia tabularis sẽ được sử dụng làm cây trang trí nội thất hoặc đồ gỗ mỹ nghệ, sử dụng làm vật dụng gia đình.

Gỗ của cây Lát hoa – Chukrasia tabularis đẹp nên rất được ưa chuộng, thường được dùng đóng đồ trang trí nội thất, đồ dùng gia dụng và cả đồ mộc mỹ nghệ

2.3 Ứng dụng khác của cây lát hoa – Chukrasia tabularis

Một vài ứng khác của cây giống lát hoa – Chukrasia tabularis trong thực tế như sau:

Cây lát hoa – Chukrasia tabularis trồng để lấy gỗ, nhựa cây, lá cây

Nhựa cây có thể dùng pha trộn với nhiều loại nhựa khác để sử dụng

Hoa được nghiên cứu làm chất màu thực phẩm

Lá non và vỏ thân được sử dụng để nhuộm sợi vải và dùng cả trong y học (như làm các loại thuốc)

III. Kỹ thuật trồng và cách chăm sóc cây lát hoa giống – Chukrasia tabularis

Hoa của cây lát hoa – Chukrasia tabularis được nghiên cứu làm chất màu thực phẩm

1. Kỹ thuật trồng cây lát hoa giống – Chukrasia tabularis

Sau đây Thế Giới Cây Cảnh sẽ hướng dẫn bà con kỹ thuật trồng giống cây lát hoa từ hạt như sau:

Bước 1: Chọn hạt từ cây lát hoa – Chukrasia tabularis mẹ hơn 20 năm tuổi.

Bước 2: Tiêu trừ khuẩn cho hạt bằng việc ngâm hạt trong dung dịch thuốc tím KMnO4 nồng độ 0,1% với thời gian ngâm là 30 phút.

Bước 3: Sau đó lấy ra và ngâm tiếp tục trong nước ấm từ 30 đến 35 độ C từ 5 đến 6 giờ.

Bước 4: Hạt cần được ủ trong túi vải bông ở khu vực khô ráo ấm áp và cũng cất giữ nơi khô ráo.

Bước 5: Nên tiến hành ủ chua hàng ngày bằng nước lã sạch, ấm đến khi hạt nứt nanh thì đem gieo

1.1 Hướng dẫn cách gieo hạt và chọn giống cây lát hoa – Chukrasia tabularis

Để sử dụng kỹ thuật trồng hiệu quả thì quá trình gieo hạt và chọn giống cây lát hoa – Chukrasia tabularis cũng vô cùng quan trọng

Tùy vào mức độ đầu tư và nhu cầu, bạn có thể chọn cây giống lát hoa với nhiều kích thước từ 25cm, 100cm, 150cm,… hoặc lên đến 1m, 2m.

Mỗi gốc lát hoa – Chukrasia tabularis, bạn nên trồng giữ khoảng cách cố định là 3×3 mét.

1.2 Gieo hạt và ươm mầm cây lát hoa – Chukrasia tabularis

Hạt giống lát hoa – Chukrasia tabularis được chọn từ những cây mẹ trên 20 năm tuổi, khỏe mạnh, thân hình cây đẹp.

Thu hoạch những quả chín, lành lặn sau đó phơi dưới nắng nhẹ.

Đập quả để lấy hạt, tiếp tục phơi hạt dưới nắng nhẹ trong 2 ngày.

Bảo quản hạt ở nơi thoáng mát, tỷ lệ nảy mầm sẽ giảm 5% sau 10 tháng bảo quản.

Làm sạch cỏ và cày bừa đất vườn ươm. Lên luống gieo hạt dài khoảng 10m, rộng khoảng 1m, cao 15-20cm.

Bón lót phân chuồng hoai theo định lượng 3-4kg/m2.

Tiến hành gieo hạt theo định lượng 1kg/120-150m2 đất.

Lấp thêm lớp đất mỏng sau khi gieo và phủ thêm rơm rạ

Vườn cây lát hoa giống – Chukrasia tabularis

2. Cách chăm sóc cho cây lát hoa giống – Chukrasia tabularis

Khi đã gieo trồng thì việc chăm sóc cho cây lát hoa – Chukrasia tabularis giống cũng vô cùng quan trọng. Điều này sẽ giúp cây non có thể sinh trưởng và phát triển tốt nhất!

2.1 Phân bón lót cho cây lát hoa – Chukrasia tabularis

Để bón lót cho cây lát hoa – Chukrasia tabularis, người trồng tiến hành làm đất lên luống như thực hiện đối với cây gieo. Sau đó, thực hiện bón lót 3-4kg phân chuồng/m2.

Khi gieo được 60-80 ngày, cây cao tầm 7-10cm, có 5 đến 7 lá thì nhổ đem cấy vào bầu với cự ly 20x20cm.

Trên luống, người trồng thực hiện làm giàn che hoặc cắm ràng để che ánh sáng 30-40%. Ngoài ra, chúng ta cần thường xuyên tưới ẩm và phá váng theo chu kỳ 15-20 ngày một lần.

Vỏ bầu được làm bằng Polyetylen và đường kính 7-8cm, cao 10-12cm. Đáy bầu được đục lỗ xung quanh, ruột bầu là hỗn hợp bao gồm 80% đất mặt + 20% phân chuồng hoai

2.2 Tưới nước và dọn cỏ cho cây lát hoa – Chukrasia tabularis

Cây lát hoa – Chukrasia tabularis cần được cung cấp đủ nước, đặc biệt là trong mùa khô. Ngoài ra, người trồng cần chú ý phòng trừ cỏ dại cho cây bằng cách phủ gốc chè bằng cỏ, cây phân xanh, rác, ….

Sau mỗi trận mưa to, người trồng cần xới phá váng cho cây. Thực hiện làm cỏ vụ xuân từ tháng 1-2 và vụ thu là từ tháng 8 đến tháng 9. Một năm, chúng ta cần xới gốc 2-3 lần và xới sạch toàn bộ diện tích một lần/vụ

2.3 Cắt tỉa và tạo hình cho cây lát hoa – Chukrasia tabularis

Khi cây Lát Hoa – Chukrasia tabularis giống được 1-2 năm tuổi thì cần cắt bỏ những chồi bên trong ngang tầm với.

Khi cây tới 2 – 3 năm tuổi thì tỉa cành nhánh để tạo trục chính cho cây.

2.4 Bón phân cho cây lát hoa – Chukrasia tabularis

Bón phân cho cây lát hoa – Chukrasia tabularis thì bà con thực hiện:

Năm thứ 1: Người trồng Lát Hoa – Chukrasia tabularis thực hiện phát dọn toàn bộ dây leo, cây bụi và cỏ dại có trong rạch trồng để cây hấp thu dinh dưỡng tốt hơn với chiều rộng 2 m. Đồng thời xới đất quanh hố với đường kính rộng từ 40 – 50cm.

Năm thứ 2: Chúng ta thực hiện chăm sóc như năm thứ nhất. Thực hiện bón phân trên nhóm dạng lập địa C, D2 với liều lượng là hỗn hợp 100 gam NPK và vi sinh tỷ lệ 1:1 trên 1 gốc.

Năm thứ 3: Thực hiện phát dọn dây leo, cỏ dại, … như năm thứ nhất. Nơi nào có cây tái sinh ở băng chừa lấn át thì phải chặt thấp xuống hoặc chặt bỏ. Đồng thời, thực hiện xới đất, vun gốc Lát Hoa rộng 60cm, sâu 3 – 4cm.

Cây lát hoa – Chukrasia tabularis giống được 1-2 năm tuổi

3. Phòng trừ sâu bệnh cho giống cây lát hoa – Chukrasia tabularis

Quá trình trồng thì phòng trừ sâu bệnh giống cây lát hoa – Chukrasia tabularis cùng là vô cùng quan trọng:

Cây lát hoa – Chukrasia tabularis ở giai đoạn vườn ươm thường không có nấm bệnh và sẽ có 2 loại sâu hại như sâu đục nõn và sâu ăn lá cả ở vườn và ngoài rừng trồng.

Cách phòng hữu hiệu quả nhất là kiểm tra và bắt sâu vào buổi sáng. Ngoài ra còn có thể dùng hoá chất thông thường để phòng ngừa bệnh.

4. Trông bao lâu thì thu hoạch từ cây lát hoa giống – Chukrasia tabularis

Cây lát hoa – Chukrasia tabularis giống thì bà con có thể thu hoạch từ quả, hạt, gỗ, … Tùy vào từng nhu cầu trồng mà lựa chọn phương pháp sao cho phù hợp

Cây lát hoa – Chukrasia tabularis trồng 8 – 9 năm bắt đầu ra quả, nhưng thu hái ở các lâm phần từ 10 tuổi trở lên mới có chất lượng hạt tốt.

Chu kỳ sai quả: 2 – 3 năm, ở những năm này tỷ lệ cây ra quả đạt 80 – 90%.

Thời gian thu hái lát hoa – Chukrasia tabularis: từ 10 /11 đến 30/11.

Chỉ thị độ chín: Khi quả lát hoa – Chukrasia tabularis chín vỏ mầu nâu nhạt, một số quả nứt để hạt bay ra bên ngoài. Hạt và cánh hạt mầu cánh gián, nhân hạt chắc và có mầu trắng.

Thời gian thu hái lát hoa – Chukrasia tabularis tốt nhất là vào lúc lâm phần có từ 5 – 10% số cây có quả nứt, phải thu sớm trước khi hạt phát tán.

Lát hoa cho khai thác lấy gỗ ít nhất sau 25-30 năm trồng

Lưu ý:

Cây lát hoa – Chukrasia tabularis có thể thu hoạch tập trung hay rải rác. Giống cây lát hoa từ 8-10 tuổi có thể cho khai thác tỉa thưa làm cột kèo

Cây lát chun 9 – 10 năm tuổi có tốc độc phát riển rất chậm, vì ở độ tuổi này cây lát tập trung ra hoa và kết quả rộ nhất, dẫn đến sự không tập trung nuôi dưỡng